"Službeni glasnik RS", br. 36/2021...

Na osnovu člana 41a stav 2. Zakona o zaštiti prirode ("Službeni glasnik RS", br. 36/09, 88/10, 91/10 - ispravka, 14/16 i 95/18 - dr. zakon) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi ("Službeni glasnik RS", br. 55/05, 71/05 - ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 - US, 72/12, 7/14 - US, 44/14 i 30/18 - dr. zakon),

Vlada donosi UREDBU

o proglašenju predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena"

Član 1.

Područje ada i neogenih i lesnih odseka uzvodno od Slankamena, koje obuhvata uzak pojas priobalja na desnoj obali Dunava, Urošev sprud i nekoliko manjih ada uz desnu obalu Dunava, kao i Veliku adu uz levu obalu Dunava, proglašava se za predeo izuzetnih odlika pod imenom "Ade i odseci kod Slankamena" i stavlja pod zaštitu kao područje I kategorije, odnosno od izuzetnog značaja (u daljem tekstu: Predeo izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena").

Član 2.

Predeo izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" stavlja se pod zaštitu u cilju zaštite i održavanja značajnih predela i prirodnih i ostalih vrednosti. Na području Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" posebno se ističu paleofloristički lokalitet "Janda", geološki profil jezersko-rečnih sedimenata sa sačuvanim okamenjenim stablima tropsko-suptropske vegetacije i dobro očuvanim listovima kopnene vegetacije, profil sa donjosarmatskim sedimentima "Poćenta" izgrađen od sedimenata sa mnogobrojnom fosilnom faunom koji predstavljaju zapise o prostiranju i evoluciji nekadašnjeg Panonskog mora, Velika jaruga kao jedan od najekstremnijih reljefnih oblika AP Vojvodine, procesi stvaranja, razgrađivanja i međusobne smene peščanih sprudova rukavaca, laguna, plićaka, bara, tršćaka i ponika vrba na Uroševom sprudu, 13 nacionalno i međunarodno značajnih biljnih vrsta (najznačajnije su raznorotka, crni glog i testerica), 19 za zaštitu prioritetnih tipova staništa koja predstavljaju izuzetan primer reprezentativnih staništa kontinentalnog i panonskog regiona (umereno vlažne panonske livade, kopneni visoki šaševi, zajednica vodenih ljutića mezotrofilnih stajaćih voda, obalne srednje travolike zajednice i panonske lesne stepe), 55 nacionalno i međunarodno značajnih vrsta beskičmenjaka od čega su tri strogo zaštićene, tri zaštićene i jedna ugrožena, 38 vrsta riba (ukrajinska paklara, jegulja, gavčica, vijunica, čikov, mali i veliki vretenar) koje na ovom prostoru imaju značajna lokalna mrestilišta, 11 vrsta vodozemaca - osam strogo zaštićenih i devet vrsta gmizavaca - pet strogo zaštićenih (podunavski mrmoljak i barska kornjača), 162 vrste ptica od kojih su 132 strogo zaštićene.

Član 3.

Predeo izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" nalazi se na teritoriji opštine Inđija i zahvata delove područja katastarskih opština Stari Slankamen i Novi Slankamen, ukupne površine 407,83 ha, od čega je 310,29 ha u državnoj svojini, u privatnoj svojini 63,19 ha i u javnoj svojini 34,35 ha.

Opis granice i grafički prikaz Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" dati su u Prilogu - Opis granice i grafički prikaz Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena", koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.

Član 4.

Na području Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" iz člana 3. ove uredbe, nije dozvoljeno obavljati radove i aktivnosti, za koje se u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, utvrdi da mogu oštetiti populacije, zajednice i staništa biljnih i životinjskih vrsta iz člana 2. ove uredbe, narušiti prirodne procese i ekološku celovitost područja ili značajno nepovoljno uticati na estetska i kulturno-istorijska obeležja područja i životnu sredinu, osim za vodoprivredne aktivnosti.

Član 5.

Na području Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" utvrđuju se režimi zaštite II i III stepena.

Režim zaštite II stepena, ukupne površine 228,16 ha, odnosno 56 % područja Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena", obuhvata sledeće lokalitete:

1) Velika ada, nizvodni istočni deo, sa barama, pašnjacima i starim vrbama, opština Inđija, katastarske opštine Novi Slankamen i Stari Slankamen;

2) Urošev sprud, sa rukavcem i Velikom jarugom, opština Inđija, katastarska opština Novi Slankamen;

3) Stepski surduk, opština Inđija, katastarska opština Stari Slankamen;

4) neogeni i lesni odseci na lokalitetu "Poćenta", opština Inđija, katastarska opština Stari Slankamen.

Režim zaštite III stepena, ukupne površine 179,67 ha, odnosno 44% područja Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena", obuhvata preostali deo zaštićenog područja koji nije obuhvaćen režimom zaštite II stepena.

Član 6.

Na području Predela izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena sprovodi se proaktivna zaštita i mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, uređenja objekata kulturno-istorijskog nasleđa, održanja i unapređenja prirodnih ekosistema, predela i objekata geonasleđa, očuvanja ekološke celovitosti i održivog korišćenja prirodnih resursa i prostora uz potrebnu infrastrukturnu i drugu izgradnju.

Osim zabrane radova i aktivnosti koje su kao takve utvrđene članom 35. Zakona o zaštiti prirode, na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena, zabranjuju se i:

1) radovi i aktivnosti koji mogu imati nepovoljan uticaj na geomorfološke, hidrološke i pedološke karakteristike, živi svet, životnu sredinu, ekološki integritet i estetska obeležja predela;

2) formiranje građevinskog zemljišta;

3) izgradnja saobraćajnica;

4) uzimanje geološkog i paleontološkog materijala, osim za potrebe naučnih istraživanja;

5) eksploatacija mineralnih sirovina, osim podzemnih voda;

6) izvođenje zemljanih, građevinskih, šumarskih i drugih radova koji mogu narušiti postojeće stanje geoloških lokaliteta;

7) obrada, zaoravanje, melioracija, pošumljavanje i drugi vidovi narušavanja travnatih staništa, livada i pašnjaka;

8) uklanjanje travnatog pokrivača sa slojem zemljišta;

9) krčenje i neplanska seča šuma;

10) seča i oštećivanje starih i reprezentativnih stabala autohtonih vrsta drveća;

11) uništavanje i krčenje malata domaćih vrba i topola;

12) čista seča na udaljenosti manjoj od 20 m od bara;

13) unošenje invazivnih vrsta;

14) uznemiravanje, neplansko sakupljanje i uništavanje vegetacije, divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva;

15) prekidanje migratornih pravaca riba;

16) izgradnja postrojenja za korišćenje energije vetra;

17) obavljanje aktivnosti kojima se ugrožava prohodnost i funkcionalnost obale;

18) odlaganje i ispuštanje svih vrsta zagađujućih materija;

19) neplansko odlaganje i skladištenje inertnog materijala (pesak, šljunak, zemlja i dr.);

20) lociranje sadržaja i obavljanje aktivnosti, koji su potencijalni izvori povišenog nivoa buke, vibracija i/ili uznemiravanja živog sveta, osim za vodoprivredne aktivnosti.

Radovi i aktivnosti ograničavaju se na:

1) izgradnju objekata i infrastrukture, za potrebe održivog korišćenja, promociju i upravljanje zaštićenim područjem;

2) promenu namene i kulture površina (zemljišta), na promene u smeru smanjenja inteziteta korišćenja prostora (prevođenje obradivih površina u pašnjake i sl.), kao i na promene u svrhu revitalizacije staništa;

3) podizanje i gajenje šuma na katastarskim parcelama namenjenim za šumsku proizvodnju, kao i na plansko podizanje zaštitnog zelenila na obradivom poljoprivrednom zemljištu;

4) obnovu šuma čistom sečom u skladu sa zakonom kojim se uređuju šume;

5) ispašu, košenje i seču vegetacije na prostorno, vremenski i tehnički planirane aktivnosti koje su usklađene sa ciljevima zaštite prirode;

6) ribolov rekreativni i sportski za to planskim dokumentima predviđenim mestima;

7) promenu morfologije terena, na planske aktivnosti u koritu reke Dunav, kao i na aktivnosti za potrebe revitalizacije staništa, uključujući aktivnosti na poslovima tehničkog održavanja međunarodnog vodnog puta reke Dunav;

8) podizanje ograda, na one koje obezbeđuju nesmetanu migraciju divljih životinja i nesmetano kretanje čuvara zaštićenog područja;

9) osvetljavanje prostora na usmereno osvetljavanje objekata, prizemnih površina i površine zemljišta, kao i za potrebe bezbednosti saobraćaja i turističkih sadržaja;

10) formiranje plaža i uređenih kupališta na područjima sa režimom zaštite III stepena i deonicama na kojima postoje uslovi za pristup i uređenje obale;

11) uređenje obale na biotehničke mere u skladu sa ciljevima očuvanja prirodnih vrednosti;

12) paljenje vegetacije, za potrebe revitalizacije.

Član 7.

Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena sprovodi se aktivna zaštita radi očuvanja i unapređenja prirodnih vrednosti, posebno kroz mere upravljanja populacijama divljih biljaka i životinja, održanje i poboljšanje uslova u prirodnim staništima i tradicionalno korišćenje prirodnih resursa.

Osim zabrane radova i aktivnosti koje su kao takve utvrđene članom 35. Zakona o zaštiti prirode, na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena, zabranjuje se i:

1) izgradnja objekata i infrastrukture;

2) izgradnja elektroenergetske infrastrukture;

3) organizovanje javnih skupova i manifestacija;

4) izgradnja molova, osim za potrebe upravljanja.

Pored radova i aktivnosti iz stava 2. ovog člana zabranjeni su i radovi i aktivnosti iz člana 6. stav 2. ove uredbe.

Radovi i aktivnosti ograničavaju se na:

1) ribolov, na rekreativni, na obali Dunava;

2) postavljanje mobilijara, na planski utvrđenom prostoru za potrebe upravljanja, obrazovanja i istraživanja prirodnih vrednosti područja;

3) korišćenje pesticida, za potrebe suzbijanja invazivnih vrsta.

Zabrane i ograničenja propisane čl. 6. i 7. ove uredbe, ne odnose se na vojne objekte i komplekse, kao i aktivnosti koje Vojska Srbije izvodi ili će izvoditi za potrebe odbrane Republike Srbije.

Član 8.

Predeo izuzetnih odlika "Ade i odseci kod Slankamena" poverava se na upravljanje Udruženju građana "Eko les park" iz Starog Slankamena (u daljem tekstu: Upravljač).

U obavljanju zakonom utvrđenih poslova upravljanja zaštićenim područjem, Upravljač je ovlašćen i dužan naročito da: organizuje čuvarsku službu; obeleži zaštićeno područje i područje zaštitne zone; donese plan upravljanja, godišnji program upravljanja i akt o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi; vodi evidencije o prirodnim vrednostima i ljudskim aktivnostima; obaveštava korisnike zaštićenog područja i zaštitne zone o mogućnostima za obavljanje radova i aktivnosti; učestvuje u postupku utvrđivanja naknade za uskraćivanje ili ograničavanje prava korišćenja; izdaje saglasnosti i odobrenja; prati stanje i vodi evidencije o prirodnim vrednostima, nepokretnostima i ljudskim aktivnostima; utvrđuje i naplaćuje naknade za korišćenje zaštićenog područja.

Upravljač je dužan da izvrši upis delatnosti upravljanja zaštićenim područjem u skladu sa propisima kojima se uređuje klasifikacija delatnosti i registracija udruženja u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.

Tekst je u potpunosti preuzet sa portala Turistički klub Srbije