Kada su termalni izvori banje otkriveni ne zna se tačno, ali zahvaljujući rimskim termama koje potiču iz 3.veka otkrivenih u Čačku smatra se da je na ovom području postojalo veliko rimsko naselje čiji su stanovnici znali za ovu vodu. Sa sigurnošću se zna da je Tanasije Nikitović 1890. godine sagradio prvi bazen u banji oko izvora lekovite vode, a početkom 20. veka uprava manastira je dogradila kupatila. Prvo ispitivanje lekovitosti vode izvršili su M. Nikolić i A.Zege 1904. godine, da bi tek 1955. godine  bilo osnovano „Narodno kupatilo Gornja Trepča“. Od tada dolazi do povećanja broja gostiju, ali potrebno je još dosta uložiti u dalji razvoj banje.

Voda banje slabo alkalna, hidrokarbonatna, oligo mineralna, akratoterma. Izvori su dosta jaki sa temperaturom vode između  28° i 30°C. Voda sadrži pored uobičajenih minerala kalijuma, kalcijuma, natrijuma, hlora, barijuma, gvožđa, srebra, mangana, aluminijuma, olova, hroma, nikla, bakra, sumpora, i retke mikroelemente koji su poznati po aktivnom biološkom dejstvu na čovečiji organizam: cezijum, rubidijum, stroncijum, litijum, kobalt, vanadijum, titan, uran, radon, radijum.

Medicinske indikacije:

• Reumatske bolesti (hronični inflamatorni reumatizam, degenerativni reumatizam, ekstraartikularni reumatizam)
• Neuropsihijatrijske bolesti (multipla skleroza, adhezivni spinalni arahnitis, postraumatske mijelopatije, cerebralna paraliza, mono i polineuritisi, neuroze)
• Bolesti gastrointenstinalnog trakta (hronicni gastritis i duodenitisi, ulkusna bolest želuca i duodenuma bez komplikacija, funkcionalne bolesti želuca i duodenuma)
• Oboljenja perifernih krvnih sudova (hronična oboljenja arterijskog perifernog krvotoka, hronični edemi venskog porekla).

Lečenje se obavlja u Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju „Gornja Trepča“ u okviru koje se nalazi smeštajni blok, restoran i hidroterpaijski blok u kojem se sprovode sledeće vrste medicinskih terapija: fizikalna terapija (kineziterapija, elektroterapija, ručna masaža), balneoterapija (kupanje u kadi ili bazenu, hidromasaža), elektroforeza, ultrazvučna masaža,vaskulator, magnetoterapija, laseroterapija.

Do banje je moguće doći iz svih pravaca: iz pravca Novog Sada i Beograda preko Ibarske magistrale preko Ljiga i Gornjeg Milanovca, iz Niša magistralnim putem preko Kruševca, Kraljeva i Mrčajevaca, iz Užica i Crne Gore – preko Požege i Čačka, a iz Kragujevca preko Knića i Mrčajevaca. Od Beograda je udaljena 140 km, Čačka 18 km i Gornjeg Milanovca 9 km. U njenoj okolini nalazi se veliki broj turističkih atrakcija koje posetioci mogu da posete: Crkvu Svete Bogorodice, stare vodenice, manastir Vujan, antičko groblje kao i Ovčarsko-Kablarsku klisuru, pravi prirodni biser proglašen za Predeo izuzetnih odlika.