Podigao ju je knez Lazar Hrebeljanović u periodu između 1377/1378. i 1380. godine kao svoju pridvornu crkvu, i posvetio je arhiđakonu Stefanu pa je njen prvi naziv bio crkva Svetog Prvomučenika Stefana. Ovo zdanje ima osnovu trikonhosa sažetog tipa sa tri traveja. Iznad središnjeg traveja uzdiže se kube. Iako po stilu gradnje spada u moravski tip crkava, po načinu gradnje ona je vizantijska. To se najbolje uočava na njenoj spoljašnjosti gde su se prilikom zidanja smenjivali redovi žutog tesanika sa tri reda crvene opeke. O značaju Lazarice u srednjevekovnoj Srbiji svedoči činjenica da je srpska vojska ispred ove crkve osveštena pred polazak u bitku na Kosovu 28. juna 1389. godine.

Tokom osmankse vladavine često je bila na udaru razbojnika pa je više puta rušena i obnavljana. Unutrašnjost nije živopisana do sredine XVIII veka, kada ju je oslikao zograf Andra sa svojim učenicima. Nažalost, od njihovog rada očuvani su samo fragmenti. Ikonostas potiče iz 1840. godine i delo je slikara Živka Pavlovića. Do danas je u potpunosti očuvan. Crkva Lazarica bila je prvi objekat u Srbiji nad kojim je izvedena stručna konzervacija i restauracija. Ona je urađena pod rukovodstvom arhitekte Pere Popovića od 1904. do 1908. godine. Poslednji veliki radovi izvršeni su 1989. godine. Lazarica je danas pod zaštitom države kao spomenik kulture od izuzetnog značaja.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar