Dvorac porodice Bajić i dvorac Hertelendi
Dvorac porodice Bajić i dvorac Hertelendi nalaze se u mestu Bočar, u Srednjebanatskom okrugu, udaljenom oko 25 km od Novog Bečeja.
Prvobitno se na tom imanju nalazio dvorac porodice Telegdijevih iz XIV veka ali ga zajedno sa imanjem 1803. godine kupio Jožef Hertelendi, i 1820. godine sagradio još jedan. Novi vlasnici 1890. godine postaju pivari Ivan Bajić i Alojz Bajer.
Stari dvorac pripao je Bajićima koji su ga početkom XX veka srušili a zatim sagradili novi, danas dvorac porodice Bajić. Zgrada je prizemna i ima pravougaonu osnovu, a građena je u stilu klasicizma. Na rizalitu glavne fasade nalazi se pet prozora i nadvišenih arhivolti razdvojenih plitkim pilastrima koji se završavaju jonskim kapitelima. Ulazni trem, sa kolskim prolazom i ogradom od kovanog gvožđa, smešten je na dvorišnoj fasadi a nose ga šest stubova koji se završavaju jonskim kapitelima. Na bočnim stranama nalaze se polukružne kule. Nekada se oko dvorca nalazio park ali je vremenom uništen. Danas se deo objekta koristi za potrebe osnovne škole, dok je drugi deo bez namene.
Noviji, današnji dvorac Hertelendi, pripao je Bajerima. Zgrada je prizemna sa osnovom u obliku ćiriličnog slova „P“, a građena je u stilu secesije. Uglovi zgrade naznačeni su bočnim rizalitima flankiranim moćnim pilastrima i završavaju se visokim polukružnim atikama. Oko dvorca nalazi se park (delimično očuvan) sa nekoliko pomoćnih objekata. Danas je objekat u fazi adaptacije i revitalizacije, sa ciljem da se opremi za Centar za decu sa posebnim potrebama. Početkom 2018. godine proglašen je za spomenik kulture.
Vladimir Lukić
dipl. istoričar