„Sam“ je jugoslovenski film iz 1959. godine. Snimljen je prema istoimenom romanu Mihaila Renovčevića. Vladimir Pogačić je napisao scenario i režirao film.

Radnje filma prati događaje vezane za odlučujuću bitku pete neprijateljske ofanzive, odnosno bitku na Sutjesci juna 1943. godine. Prikazan je partizanski odred koji je silom prilika odvojen od glavnog dela vojske, i koji pokušava da se provuče kroz neprijateljski nemački vojni obruč. Usled međusobnih optužbi za bezizlazan položaj, u odredu se rađa dete što dodatno pogoršava situaciju. Na kraju, samo je nekoliko pripadnika odreda preživelo ali su uspeli da spasu novorođenče.

Ovaj film kasniji kritičari videli su kao preteču partizanskog filma, žanra koji je napredovao u odnosu na raniju isključivu ideološku propagandu.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar