Samo postojanje lokaliteta potvrđeno je još krajem XIX veku od strane sremskog arheologa Ignjata Junga. Ipak, tada se pretpostavljalo da se radi „samo“o vili nekog bogatog Rimljanina. Godine 1994. pokrenuta su istraživanja manjeg obima ali su ona obustavljena usled nedostatka materijalnih sredstava.

Na osnovu novijih istraživanja pretpostavlja se da se na ovom mestu nalazi ogromni letnjikovac (300 x 400 metara) rimskog cara Marka Aurelija Valerija Maksimijana Herkulija (240 - 310) rođenog u okolini samog Sirmijuma. On se proslavio svojim vojničkim sposobnostima što ga je dovelo do carske titule 293. godine. Kada je car Dioklecijan uveo tetrarhiju Maksimijanu je dao titulu „avgusta“ i proglasio ga za savladara. Prema antičkom piscu Aureliju Viktoru car Maksimijan je izgradio palate nedaleko od Sirmijuma na imanju gde su nekada njegovi roditelji radili.

Saradnjom Arheološkog instituta u Beogradu i Univeziteta u Sidneju, kao i uz podršku lokalnih ustanova kulture, krajem juna 2017. godine otpočela su velika arheološka iskopavanja. Ona će se nastaviti i narednih nekoliko godina uz podršku još nekih evropskih Univerziteta.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar