Osnovana je rešenjem Komitetа zа kinemаtogrаfiju Vlаde FNRJ broj 3851 od 5. аvgustа 1949. godine, a današnji naziv nosi od 1952. godine. Zа prvog direktorа je postаvljen Milenko Kаrаnović. Zadaci ove ustanove su definisani Pravilnikom koji su potpisali Vladimir Ribnikar (predsednik komiteta za kinematografiju) i Josip Broz Tito, koji se suštinski nisu menjali do danas. Prema Pravilnku Jugoslovenska kinoteka treba da „sаkupljа i čuvа svа kinemаtogrаfskа delа proizvedenа u FNRJ kаo i ostаle filmske mаterijаle, zаtim inostrаne filmove, scenаrijа, fotogrаfije i drugа dokumentа; dа proučаvа sаkupljeni mаterijаl, omogući filmskim stvаrаocimа gledаnje stаrih filmovа i rаdi nа širenju filmske kulture“.

Godine 1952. otvorena je dvorana Muzeja Jugoslovenske kinoteke u kojoj su prikazivani filmovi. Te godine prikazano je i 110 filmova u 89 gradova Jugoslavije. Jugoslovenska kinoteka vremenom je obogatila svoje fondove domaćim filmovima i međunarodnom razmenom. Otvorene su i dvorane u Zagrebu (1957), Ljubljani i Sarajevu (1963). Od 1995. godine Jugoslovenska kinoteka dobija svoje prostorije. Smeštena je u zgradi nekadašnje Beogradske opštine, podignute 1846. godine u vreme kneza Aleksandra Karađorđevića. Zgrada danas ima status spomenika kulture. Naziv „Jugoslovenska kinoteka“ zadržan je i posle raspada države. Tokom NATO bombardovanja 1999. godine teško je oštećen jedan depo Kinoteke.

Ova institucija se danas sastoji od Filmskog arhiva, Muzeja kinoteke, Biblioteke i Direkcije. U fondovima Jugoslovenske kinoteke nalazi se 85 000 kopija raznih filmskih formata. Zahvaljujući saradnji sa Austrijskim filmskim arhivom pronađenu su prvi srpki igrani film „Karađorđe“, i drugi „Ulrih Celjski i Ladislav Hunjadi“, snimljeni 1911. godine. Kinoteka poseduje i oko 90% filmova snimljenih u Jugoslaviji nakon Drugog svetskog rata. U okviru Biblioteke nalazi se oko 20 000 knjiga, fototeka poseduje oko 500 000 fotografija a Arhiv oko 15 000 filmskih plakata.

Kinoteka:                                             Arhiv:                                       Muzej

Uzun Mirkova 1                                  Kneza Višeslava 88                    Kosovska 11

011/262-25-55                                    011/354-97-94                          011/324-82-50

[email protected]                     [email protected]            [email protected]

                                                         http://www.kinoteka.org.rs/

 

Vladimir Lukić

dipl. istoričar