Kuća porodice Petronijević u Beogradu

Kuća porodice Petronijević u Beogradu nalazi se na teritoriji opštine Vračar, Beograd, Ulica kneza Miloša broj 19, na katastarskoj parceli broj 5104, KO Vračar.


Spomenik kulture, projektovan je 1922. godine kao višespratna stambeno-poslovna zgrada dr Miloša Petronijevića, šefa Narodne Banke za stranu korespodenciju, unuka Avrama Petronijevića i sina Milana A. Petronijevića. Zgradu je projektovao arhitekta Nikola Nestorović, prvenstveno za porodicu Petronijević, uz stanove i dućane za rentiranje. Prateći oblik parcele Nestorović je na gotovo celoj površini projektovao zgradu simetrične, složene osnove sa po dva bočna svetlarnika sa svake strane i jednim centralnim. Kao kod većine objekata u Beogradu svoga vremena, u prizemlju su smešteni dućani, na spratu - mezaninu dva biroa i dva mala stana, a na preostale tri etaže po dva velika stana. Na mansardi je bio jedan stan i tavanski prostor.

Spomenik kulture je koncipiran u akademskom stilu, sa rustičnom obradom prizemlja i mezanina, dok su spratovi urađeni uz obilje secesijske plastike. Plastični floralni ukras u vidu girlandi i kartuša, kao i balkonske ograde od kovanog gvožđa, predstavljaju tipične elemente dekorativnog jezika secesije. Trostrani erkeri glavne fasade obuhvataju tri sprata koje po horizontali povezuju polukružni balkoni i tako formiraju dinamičnost i likovnost fasadnog platna. Zona prizemlja je poslovne namene koncipirana u vidu izloga sa centralno postavljenim glavnim ulazom naglašenim stubovima i dekorativnom plastikom.

Spomenik kulture poseduje arhitektonsko-urbanističku vrednost kao važan deo stvaralačkog opusa arhitekte Nikole Nestorovića, ali i kulturno-istorijsku vrednost s obzirom na to da baštini sećanje na tri veoma značajne srpske porodice koje su učestvovale u stvaranju i definisanju srpske moderne države - porodice Petronijević, porodice Piroćanac i porodice Jurišić Šturm. Udruženje Kuća Petronijevića, spomen dom ovih velikih porodica, u svom fundusu ima veliki broj originalnih dokumenata, originalnih umetničkih dela, onovremenog nameštaja, upotrebnih predmeta koji su dostupni javnosti na uvid putem izložbi, organizovanih predavanja, publikacija i seminara.