Ne postoje pouzdani pisani podaci koji svedoče o vremenu nastanka i ktitoru manastira, ali se pretpostavlja da je sagrađen u XIV veku. Manastir Grlište je bio značajano kulturno i duhovno središte ovog kraja, a imao je i veliku ulogu u oslobođenju zaječarskog kraja od turske vlasti tokom XIX veka.

Manastir je 1804. godine obnovio pop Radosav Živković. Crkva predstavlja skromu građevinu zidanu od tvrdog materijala. Ima pripratu, prostrani trem i pomoćne prostorije. Unutrašnjost hrama nije živopisana. Zvonik potiče iz 1885. godine. Pored crkve se nalaze konaci, ali su u lošem stanju.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar