Ne zna se kada je ovaj manastir sagrađen i ko je bio ktitor, pa se tako spominju kralj Milutin, izvesni sinajski monah, sestrić kneza Lazara, i kneginja Milica. Po narodnom predanju upravo je kneginja Milica i zaslužna za prenos moštiju Svete Petke iz Vidina u Srbiju, što je izdejstvovala kod turskog sultana. Manastir je stradao u XV veku. a navodno je zatrpan i izvor svete vode.

Prvi put se pominje u turskim poreskim popisima 1516. godine. Mitropolit srpski Mihailo 1767. godine ostavlja podatak da je manastir Svete Petke Izvorske podignut te godine i to od čvrstog materijala. Tokom Drugog svetskog rata u manastiru su bile smeštene srpske izbeglice sa prostora NDH. Danas se u sklopu manastira nalazi i Dom za smeštaj dece ometene u razvoju.

Crkva je sagrađena u srpsko-vizantijskom stilu. Građena je od lomljenog neobrađenog kamena. Glavna crkva zapravo je sačinjena od dve crkve koje imaju isti krov. Osnovu čini razvučen krst, dve pevničke i jedna oltarska apsida. Naos je prostran, a nadvisuju je dva kubeta. Ikone i ikonostas su delo izvesnih majstora sa Juga. Prvobitne freske nisu sačuvane, a kasnije su delo Tome Stojkovića iz 1894. godine. Manastir je obnavljan u XVIII, XIX i XX veku. Godine 2002. obnovljen je i živopis, radovima majstora Žičke škole kojim je rukovodio protođakon Miodrag Tomić.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar