Manastir Voljavča (Kragujevac)
Manastir Voljavča se nalazi u blizini mesta Stragari na severoistočnoj padini Rudnika, na teritoriji opštine Kragujevac. Posvećen je Svetim arhangelima Gavrilu i Mihailu. Voljavča je zadužbina Mihaila Kočinovića iz Srebrenice, vlastelina despota Stefana Lazarevića. Manastir je sagrađen u XV veku na ostacima hrišćanske bogomolje iz XI veka. Prvi put se pominje u turskom popisu iz 1516. godine. Postradao je sredinom XVIII veka.
Dolaskom Hadži Ruvima na mesto igumana 1786. godine manastir značajno napreduje, a krajem XVIII veka obnovljena je manastirska crkva. Predstavlja zdanje podignuto u moravskom stilu, sa trolisnom osnovom, kupolom iznad centralnog prostora i polukružnim apsidama na severnoj, istočnoj i južnoj strani. Živopis nije očuvan. Tokom Prvog srpskog ustanka manastir je često bio tajno sklonište vožda Karađorđa Petrovića, a u konacima (sagrađenim 1765. godine) je 1805. godine bilo sedište jednog od centralnih organa vlasti u ustaničkoj Srbiji, Praviteljstvujuščeg sovjeta serbskog. Godine 1838. Janićije Đurić je na zapadnoj strani crkve podigao veliku kulu zvonaru. U hramu kod pevnice uzidana je glava Tanaska Rajića, junaka iz Prvog srpskog ustanka.
Vladimir Lukić
dipl. istoričar