Manastir Vračevo

Manastir Vračevo se nalazi na severoistočnim padinama Rogozne u istoimenom mestu u opštini Leposavić, na Kosovu i Metohiji. Manastirski hram posvećen je Svetom Kozmi i Damjanu.


Manastir je podignut u XIV veku (1314. ili 1316. godine), a prvi put se pominje u sopoćanskom pomeniku krajem istog veka. Nakon bitke na Kosovu 1389. godine u potpunosti je spaljen. Obnovljen je u XVI veku ali je i kasnije rušen i pljačkan. Crkva je ponovo sagrađena 1860. godine, o čemu svedoči zapis u luneti nad južnim portalom. Predstavlja jednobrodnu građevinu trikonhalne osnove sa kubetom, spolja i iznutra polukružnom apsidom, naosom i pripratom. Unutrašnjost nije živopisana sa izuzetkom predstave Hrista Pantokratora u svodu priprate. Crkva je stradala u borbama Prvog balkanskog rata 1912. godine, ali je od 2002. godine manastir ponovo aktivan. Prema predanju u manastiru počiva telo srpskog mitskog junaka Pavla Orlovića, preminulog nakon bitke na Kosovu, koga je slikar Uroš Predić predstavio na svojoj slici Kosovka devojka iz 1919. godine na samrti.

 

Vladimir Lukić

dipl. istoričar