Načini pripremanja hrane i posude u srednjevekovnoj Srbiji
U srednjevekovnoj Srbiji hrana se najčešće pripremala pečenjem ili kuvanjem, ređe prženjem koje se kao tehnika spremanja hrane uvodi tek kasnije. Jela su se uglavnom pripremala na otvorenim vatrištima u većem broju peći. Postojale su i organizovane pripreme veče količine hrane za neko naselje. Vladarske srednjevekovne kuhinje nisu bile toliko zastupljene. Takođe, po potrebi se moglo kuvati i tehnikama u vrelom kamenju, mešini, kori bundeve ili drveta.
Hrana se uglavnom pripremala u posuđu napravljenom od keramike. Ipak, postojalo je i gvozdeno i bakarno posuđe. Kalajisano bronzano posuđe u masovniju upotrebu ulazi uporedo sa jačanjem Srbije u XIV veku. Luksuzno posuđe od stakla i metala, uglavnom uvezeno iz Nemačke ili Italije, karakteristično je tek za kraj srednjeg veka. Postojali su i predmeti od rukom slikane majolike (vrste dekorativne keramike koja je glazirana i ukrašena).
Najrasprostranjenije keramičke posude bile su:
- crepulje – plitka posuda kružnog oblika u kojoj se na ognjištu pekao hleb;
- vršnici – posuda koničnog ili kalotastog oblika sa istom funkcijom kao crepulja;
- lonci – najzastupljenija posuda za upotrebu na otvorenom ognjištu ili pećima (postojali su tipovi sa i bez drške);
- pitosi – posude za skladištenje vode, ulja, vina, žita;
- amfore – transportno posuđe
- zdele i krčazi – kuhinjsko ukrašeno posuđe (pravljeno od drveta ili od keramike).
Vladimir Lukić
dipl. istoričar