Obredni hlebovi
U srpskim pravoslavnim običajima obredni hlebovi i danas imaju središnje mesto. Oni su deo liturgijskog obreda, pričešća, koje simbolizuje sjedinjenje vernika sa telom Isusa, ali i deo mnogih praznika. Gotovo u svim običajima obredni hlebovi imaju simbolično i religiozno značenje. Vremenom su dobijali hristijanizovan sadržaj, mada su sve do danas očuvani prethrišćanski elementi – od obeležja do namene.
GALERIJA
.U kraljevačkom kraju običajna praksa je odredila načine mešenja i ukrašavanja obrednih hlebova i postupanja sa njima. Pravljeni su od belog pšeničnog brašna koje se smatra posebnim jer u prošlosti nije bilo dostupno svim socijalnim slojevima, ranije bez kvasca, a u novije vreme sa njim. Najčešće su okrugli a gornja površina se ukrašavala beskvasnim testom u obliku krsta, venca, grančicom nekog plodnog drveta, zrnevljem žitarica, kao i plastičnim figurama i trakama od testa, koje su sumbolično pokazivale od čega sve zavisi opstanak domaćinstva. Na hlebovima su često dominirali složeni geometrijski motive – spirale, rozete, krugovi, razne linije.
U kraljevačkom kraju su do sredine XX veka mešene: pogača postupaonica, pogača za proševinu, slavski kolač, vaskršnji kolač, česnica, veliki broj božićnih figuralnih hlebova, vasilica, pogača za mladence i kolači mladenčići, pogača povojnica, poskurice.
Preuzeto iz Priča o hlebu, strana 19.
Izdavač Narodni muzej Kraljevo / Za izdavača Dragan Drašković
Autor izložbe i kataloga Violeta Cvetanovska
Urednik Dragan Drašković / Lektura i korektura mr Ana Gvozdenović
Tehnička realizacija Dragan Vojinović, Rade Pajović, Vladan Pejković, Slobodan Milenković
Fotografija Srđan Vulović / Dizajn publikacije Dragan Pešić
Grafička priprema Ajova doo / Štampa Interklima grafika
Kraljevo, 2013.