Za razliku od ranijih izbora mesta za gradnju srednjevekovnih utvrđenja podignut je na relativno pristupačnom terenu. Smešten je u podnožju Jastrepca na ušću Rasine u Zapadnu Moravu.

Usled sve veće opasnosti od Osmanlija srpski velikaši, pa i knez Lazar, polako se povlače ka unutrašnjosti zemlje, a nešto kasnije i ka severu. Za izgradnju nove prestonice Lazar je doveo neimare iz Novog Brda koji su posao najverovatnije završili do 1373. godine, uz kasnije dogradnje. Prostirao se na teritoriji od oko 6 ha i imao je oblik šestougaonika. Kod glavne kapije nalazila se dožon kula (koja se sastojala od prizemlja, ložnice, riznice i čardaka), a na svakih dvadeset metara u zid su ugrađivane male kule. Unutar grada nalazio se dvor kneza Lazara, dvorska crkva (Lazarica), brojne pomoćne zgrade i radionice. Izgled podgrađa nije moguće rekonstruisati.

Kruševac je ubrzo postao značajni privredni, kulturni i vojni centar Lazareve države. Ovaj status uživao je sve do 1405. godine kada Lazarev sin, despot Stefan Lazarević, za prestoni grad uzima Beograd. Ipak, nije izgubio značaj sve do turskog osvajanja 1454. godine. Konačno je oslobođen 1833. godine i od tada je po srpskom vlašću. Danas je delimično očuvana dožon kula, deo istočnog bedema i crkva Lazarica. U okviru ovog kompleksa nalazi se i Narodni muzej.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar