Lekarske savezničke misije bile su česta pojava u Srbiji zahvaćenoj ratom. Jedna takva krenula je iz luke Sautempton 1915. godine predvođena škotskom lekarkom Elsi Inglis (1864 - 1917). Po dolasku u Srbiji ona je organizovala bolinice u Lazarevcu, Mladenovcu, Valjevu i Kragujevcu. Mladenovačka bolnica se nalazila u kući Čede Vasilića, ali je dr Elsi odlazila i do poljskih bolnica na liniji fronta i tamo pružala pomoć borcima, ranjenicima i običnom stanovništvu. Umrla je 1917. godine od srčanog udara na Solunskom frontu, a sahranjena u rodnom Edinburgu sa škotskom i srpskom zastavom.

Kao znak zahvalnosti za nesebičnu pomoć doktorke Inglis i njenog medicinskog osoblja, u jesen 1915. godine vojnici Moravske divizije I poziva su pod rukovodstvom kapetana Borivoja Popovića podigli česmu, kasnije nazvanu „Crkvenac“. Izgrađena je od betona, mermera i opeke. Ima formu polukalote, koja se prednjim delom oslanja na dva stuba a zadnjim na zidanu površinu. U središnjem delu je bela mermena ploča sa žutim (zlatnim) slovima ispisanom posvetom. Na vrhu se nalazi šajkača izlivena u betonu. Sanacija objekta izvršena je osamdesetih godina XX veka.

Vladimir Lukić

dipl. Istoričar