Spomen park Takovski grm

Spomen-park Takovski grm nalazi se u centralnom delu Srbije, u naselju Takovo. Smešten je u opštini Gornji Milanovac i njegova površina iznosi 10 ha. Predstavlja kulturno-istorijsko dobro čiji spomenici i građevine slave podizanje Drugog srpskog ustanka. Ustanak se dogodio na praznik Cveti, 1815. godine. Za vođu je izabran Miloš Obrenović (1780 - 1860), kum Karađorđa Petrovića. 


Nekada je na ovom mestu bila gusta šuma hrasta od kojih je preostalo samo nekoliko moćnih hrastova lužnjaka (Quercus robur) starih preko 100 godina. Današnji Takovski grm se nalazi na mestu istorijskog hrasta sa početka 19. veka, pod kojim je podignut ustanak. U narodu se hrast naziva grm, i kao sveto drvo za njih su vezane brojne legende. Opadanje grana starog hrasta označavale su nesrećne događaje vladarske dinastije Obrenović, kao što su smrt kneza Miloša ili ubistvo kneza Mihajla. Kada je nakon olujne noći 1901. godine hrast isčupan iz zemlje, ubrzo se dogodio „majski prevrat“ 1903. godine i ubijeni su kralj Aleksandar Obrenović i kraljica Draga. Obim debla Takovskog grma je 7,5 metara, a krošnja mu je još šira. Ostali hrastovi imaju debla obima do 4 metra i visine su do 19 metara.

Spomenik Drugom srpskom ustanku u vidu obeliska na šestougaonom postamentu, podigao je 1887. narod Rudničkog okruga. Spomenik Milošu Obrenoviću, bronzana kompozicija „Takovski ustanak“, nalazi se u blizini hrasta i postavljen je zajedno sa česmom, na Cveti 1990. godine. Do ovog dobra može se doći kako automobilom, tako i autobusom i biciklom. Njegova udaljenost od Beograda je 120 km, Gornjeg Milanovca 10 km, Čačka 30 km, Kragujevca 40 km, a od Kraljeva 55 km. Predviđena je izgradnja turističko-rekreativnog centra i obnova dvorca kralja Aleksandra i kraljice Drage, koji je spaljen 1917. godine. U neposrednoj blizini nalaze se prirodna dobra Ovčarsko-kablarska klisura, Veliki Štulac i Ostrovica.