Jezero je nastalo 1972. godine kada su Jugoslavija i Rumunija izgradile hidrocentralu „Đerdap I“. Izgradnja brane na Dunavu u Đerdapu omogućivala je proizvodnju električne energije, bolje uslove plovidbe, bogatiji ribolov, nove uslove za razvoj turizma na ovom području. Kompleks đerdapske hidroelektrane sastoji se od brane, dve strojarnice i dve brodske prevodnice.

Đerdapsko jezero je dugačko preko 100 km, a na najširem delu je široko 8 km, dok najveća dubina ovog jezera iznosi 100 m. Po veličini ovo jezero je najveće u Srbije a četvrto na Balkanu. Nizvodno od Golupca, Dunav gradi Đerdapsku klisuru dugačku 100 km. Klisura je kompozitnog karaktera, sastoji se od četiri suženja (Golubačka ili Gornja klisura, klisura Gospođin vir, Veliki kazan I Mali kazan, Sipska klisura) i tri proširenja (Ljupskovska kotlina, Donjomilanovačka kotlina, Oršavska kotlina).

Stvaranjem Đerdapskog jezera poboljšani su uslovi plovidbe i turističke nautike na Dunavu. Razuđena obala Đerdapskog jezera doprinosi turističkoj atraktivnosti  đerdapskog sektora. Strmi stenoviti odseci kao vidikovci su veoma privlačni za turiste ali su teško pristupačni. Razvoju turizma u ovom delu Dunava svakako doprinosi i Nacionalni park „Đerdap“, koji je proglašen 1974. godine. Po površini je najveći nacionalni park u Srbiji (površina je oko 63,6 hiljada hektara). Nacionalni Park obuhvata i planinske predele na kojima su zastupljene retke biljne vrste, brojne vrste divljači kao što su orlovi, sokolovi, vukovi, medvedi, kao i brojne kulturno-istorijske spomenike, zbog čega ovaj kraj mnogi nazivaju kolevkom drevne Evrope.

U Golubačkoj klisuri nalazi se srednjovekovna tvrđava Golubački Grad. Tu se u prošlosti nalazilo rimsko utvrđenje Sirrae. Ovde počinje Nacionalni park Đerdap sa zakon zaštićenim rezervatom Golubački grad. U Ljupskovkoj kotlini pažnju privlači naselje Dobra kao i ostaci nekoliko rimskih utvrđenja. Najteže dostupan deo Đerdapske klisure je klisura Gospođin vir. Postoje tragovi rimske, vizantijske i srednjevekovne kulture. Turističko središte je Lepenski vir.

Obala Donjomilanovačke kotline je lako pristupačna. Sedište NP “Đerdap” je Donji Milanovac. U ovom gradu je uređen priobalni prostor za plovidbu i sportsku rekreaciju.

Najinteresnijim delom Đerdapske klisure se smatraju Veliki i Mali Kazan. Tu je, neposredno uz Dunav trasiran rimski vojnički put. Čuvena Trajanova tabla isečena je zajedno sa stenom I izmeštena van domašaja jezerske vode, a vidljiva je samo s plovnih objekata.

Najprostraniji deo jezera je Oršavska kotlina. Naziv je dobila po rumunskom gradu Oršavi, a turističko središte je Tekija. Tekija je najpoznatija po turističko-ribolovačkoj manifestaciji "Zlatna bućka", gde učestvuje nekoliko hiljada ribolovaca. Tekija je smeštena u najlepšem delu nacionalnog parka i predstavlja jedno od najprijatnijih mesta za odmor na Dunavu.

Sipska klisura je pristupačna i sa kopna i sa vode. Turističko sredošte Sipske klisure je naselje Karataš. Tu se nalazi arheološki lokalitet Dijana, koji potiče iz Trajanovog doba.

Od karakteristika obale i priobalnog pojasa Đerdapskog jezera zavisi razvoj odgovarajućih privrednih delatnosti, naročito turizma. Klisurasti sektori pogodni su za ekskurzije i nautički turizam, a kotlinski za stacionirani i manifestacioni turizam. Interesantno je videti i rezervat Vir, simbol neolitske kulture, u njemu se nalazi naselje osobene arhitekture staro oko 8000 godina. Reč je o arheološkom nalazištu 136 osnova kuća, sve su zaobljenog trapezastog oblika. Imaju pravougaona ognjišta, iza kojih I ispod kojih su ugrađene skulpture od kamena.

Ovo jezero pogodno je za razvoj nautičkog turizma. Sa nautičkim turizmom najčešče je povezan sportski ribolov, koji se, kao i privredni, razlikuje na pojednim delovima Đerdapskog jezera. U Dunavu i Đerdapskom jezeru živi više vrsta riba: šaran, som, smuđ, kečiga, mrena, skobalj, manić, vretenar i dr. Najznačajnije ribolovne zone su Porečki zaliv, Golubinje I Lepenski vir. Od sportsko-rekreativnih manifestacija, za turizam su najznačajnija takmičenja u pripremanju ribljih specijaliteta na otvorenom prostoru, kao i lov soma na bućku.

Đerdapska klisura zajedno sa jezerom i nacionalnim parkom jedan je od najlepših krajeva Srbije. Najveći broj posetilaca Đerdapskog jezera i mesta na njemu su zaljubljenici u Dunav, ribolov, plivanje i  jedrenje.