1.6. Niški rejon - Niš

Niški rejon obuhvata vinogradarske terene koji se nalaze u kotlini donjeg sliva reke Nišave i donjih slivova reka Južne Morave i Moravice, u opštinama Sokobanja, Aleksinac, Doljevac, grada Niša i u opštini Svrljig.


GALERIJA

1.6. Niški rejon - Niš

Prostire se od 43° 41' geografske širine na severu do 43° 13' geografske širine na jugu, na nadmorskim visinama od 150 m do 700 m. Predeli gde se prostiru vinogorja i gde su vinogradi uglavnom se nalaze na nadmorskim visinama od 200 m do 450 m, na južnim, jugoistočnim i istočnim ekspozicijama.

Rejon karakterišu umereno-strmi do blagi nagibi terena na kojima se nalaze vinogradi. Vinogradi u Čegarskom i Svrljiškom rejonu često se nalaze na brdima i uzvišenim zaravnima.

Preovlađujući tip zemljišta u rejonu je vertisol. Zastupljeni su i fluvisol i eutrični kambisol, a u manjoj meri i humofluvisol i semiglej, kalkokambisol i kalkomelanosol, luvisol i zemljišta u lesiviranju, pseudoglej i koluvijum, kao i ostala zemljišta.

Rejon pripada brdsko-planinskom pojasu. Orografske – reljefne karakteristike ovog rejona karakterišu planina Ozren (1.178 m) sa severozapadne strane rejona, sa jugoistočne strane Svrljiške planine (1.334 m) i Suva planina (1.810 m) (pripadaju Karpatskim planinama), dok se planina Jastrebac (1.491 m) nalazi sa zapadne strane centalnog dela ovog rejona (pripada Rodopskim planinama). Venci i padine ovih planina i brdoviti tereni koji su zastupljeni više u istočnom i jugoistočnom delu rejona, karakterišu ovaj rejon. Tereni pored reka, na priobalju Južne Morave i Nišave su više blago brdoviti i ravni.

Centralnim delom rejona protiče Južna Morava, a južnim delom protiče reka Nišava. Pored ovih reka se nalaze pretežno vlažne i poplavne šume hrasta lužnjaka, jasena, jove, vrbe, topole i dr. U u neposrednoj blizini su i parcele sa ratarskim i povrtarskim kulturama, kao i naselja.

Kao deo Južnomoravske doline nalazi se Niška kotlina koja počinje na istoku od Sićevačke klisure i na zapadu srasta sa Moravskom kotlinom. Severni deo rejona čini Sokobanjska kotlina sa prostranim šumama hrasta, cera, sladuna i dr. Pejzaže čine i mešovite ratarske i voćarske kulture, kao i Bovanska klisura.

Niški rejon ima sledeća vinogorja:

1.6.1. Sokobanjsko vinogorje/Sokobanja;

1.6.2. Aleksinačko vinogorje/Aleksinac;

1.6.3. Žitkovačko vinogorje/Žitkovac;

1.6.4. Čegarsko vinogorje/Čegar;

1.6.5. kutinsko vinogorje/Kutinsko;

1.6.6. Svrljiško vinogorje/Svrljig.

Zauzima površinu od 1.311,85 ha, od čega je 1.064,86 ha pod vinogradima. Nekada se u ovom kraju proizvodnjom vina bavio veliki broj gazdinstva, međutim taj broj se vremenom smanjio. Danas oko 30 % od ukupnog broja gazdinstva ulaže u proizvodnju vina, ali uglavnom za sopstvene potrebe. Najviše se gaje visokolkoholna i jako obojena crvena vina. Najveću površinu zauzima Čegarsko vinogorje, površine 527 ha, koje  predstavlja i jedno od najspecifičnijih vinogorja u Srbiji koje zbog postojane klime, visokh temperatura i sastava zemljišta daje visokoekstraktivna i snažna vina. Sokobanjsko vinogorje zauzima 51,41 ha vinograda, Aleksinačko 118,95 ha, Žitkovačko vinogorje 109,58 ha, Kutinsko 128,02 ha i Svrljiško 28,31 ha.

*Vinarije: Vinarija Izba Jovanović, Podrum Živković, Stojanović Co, Podrum Kratina, Vinarija Status