Prljuša
Arheološki lokalitet Prljuša se nalazi na planini Rudnik, na teritoriji opštine Gornji Milanovac, i prostire se na teritoriji od oko 2,5 hektara. Predstavlja praistorijski rudnik sa više od 20 rudarskih okana.
Arheološkim istraživanjima potvrđeno je da rudnik potiče iz perioda ranog eneolita, oko 4000. godine pre nove ere, i da je deo kulture Bubanj-Hum. Potvrđeno je korišćenje malahita, gorskog kristala i sivozelenih kristalnih škriljaca, materijala korišćenih za izradu oruđa. Predmeti iz ovog rudnika pronađeni su čak u eneolitskoj nekropoli u južnoj Bugarskoj.
Ovaj lokalitet regostrovan je 1980. godine, a iskopavanja započeta osamdesetih godina XX veka nastavljena su 2010. godine.
Vladimir Lukić
dipl. istoričar