Arhiv SANU u Sremskim Karlovicima
Pored Arhiva SANU u Beogradu, postoji i Arhiv SANU u Sremskim Karlovicima, gradskom naselju i centru istoimene opštine u Južnobačkom okrugu. Ova institucija je prvi moderno uređen arhiv u novovekovnoj srpskoj istoriji.
Tokom Prve velike seobe Srba 1690. godine za vreme Velikog bečkog rata, srpsko sveštenstvo odlazeći u Habzburšku monarhiju nosi i jedan deo pisanih dokumenta – pisama, povelja, berata, knjiga i dr. Ovu građu, zajedno sa kasnije prikupljenom, Srpska pravoslavna crkva 1949. godine predaje Srpskoj akademiji nauka i umetnosti na čuvanje i korišćenje. Arhiv je smešten u zgradi Bogoslovije „Sveti Arsenije“, podignutoj 1902. godine po projektu arhitekte Vladimir Nikolića.
Prvi inventar ove ustanove potiče iz 1719. godine. Današnje građa Arhiva SANU u Sremskim Karlovcima hronološki obuhvata period od XVI do sedamdesetih godina XX veka. Napisana je na srpskom, ruskoslovenskom, nemačkom, latinskom, mađarskom, italijanskom, grčkom, rumunskom i drugim jezicima. Većeinom se odnosi na prošlost Srba na prostoru Habzburške monarhije. Iako postoji oko 3 000 000 dokumenata, građa nije u potpunosti istražena i za sada je razvrstana u 44 fonda i 10 zbirki. U okviru Arhiva nalazi se i biblioteka sa oko 2 500 knjiga.
Adresa: Trg Branka Radičevića 17, 21000 Sremski Karlovci
Tel: 021/881 757
https://www.sanu.ac.rs/jedinice/arhiv-u-sremskim-karlovcima/
Vladimir Lukić
dipl. istoričar