Avala

Avala je najsevernija šumadijska planina, visoka 506 m. I pored male visine, karakteriše je velika raznovrsnost biljnog i životinjskog sveta, zbog čega je 2007. godine proglašena za zaštićeno prirodno dobro, kao Predeo izuzetnih odlika, kako bi se očuvale njene prirodne i kulturno-istorijske vrednosti.


Avala pripada teritoriji grada Beograda, gradska opština Voždovac, i obuhvata delove katastarskih opština: Beli Potok, Ripanj, Zuce i Pinosava. Površina zaštićenog prirodnog dobra iznosi 489,13 ha, od čega je 74,35 ha (15,2%) u privatnoj, a 414,78 ha (84,8%) u ostalim oblicima svojine.

Na zaštićenom području ustanovljena su tri režima zaštite, i to:

1) režim zaštite I stepena - na delu zaštićenog područja koji obuhvata rezervat "Ladne vode", površine 8,06 ha,

2) režim zaštite II stepena - kojim su obuhvaćene šumske zajednice i geonasleđe na tri lokacije (ostaci starih rudarskih radova), površine 121,78 ha,

3) režim zaštite III stepena - na ostalom delu prostora u granicama zaštićenog prirodnog dobra, površine 359,20 ha.

Floru planine čini oko 600 biljnih vrsta, od kojih su neke zaštićene kao prirodne retkosti: zanovet (Laburnum anagyroides Medik), zlatan (Lilium martagon L), zelenče (Prunus laurocerasus L), zelenika (Ilex aquifolium L).

Oko 70% zaštićenog područja je pod šumama. Najviše su zastupljene šume kitnjaka, cera, graba, lipe, kao i kulture crnog bora, bagrema i ostalih lišćara.

Zbog blizine Beograda, Avala je jedno od najposećenijih izletišta. Ovde se nalaze brojni spomenici vezani za istoriju Srbije, kao što su spomenik Neznanom junaku, spomenik Vasi Čarapiću i poginuloj ruskoj vojnoj delegaciji, Avalski toranj (građen 1963 - 64. godine), kao i uređene staze za šetnju.