Bela crkva u Karanu
Nedaleko od grada Užica, u selu Karanu, nalazi se crkva posvećena Blagoveštenju, u narodu prozvana kao Bela crkva Karanska. Iako najviše vezan za srednjevekovnu Srbiju, prostor crkve bio je naseljen i ranije, o čemu svedoče brojni rimski nadgrobni spomenici, pronađeni tokom arheoloških istraživanja.
Bela crkva Karanska zadužbina je srpskog župana Petra Brajana i njegove žene Struje, sa početka četrdesetih godina XIV veka. Po svom arhitektonskom izgledu Bela crkva u Karanu pripada tipu spomenika „raške škole“. Unutrašnjost crkve odlikuje se sačuvanim živopisom, gde su na freskama prikazani ktitori sa svojom porodicom, vladarska dinastija Nemanjića, kao i brojni religijski motivi. U već pomenutim arheološkim istraživajima, sprovedenim krajem XX veka, otkrivene su i grobnice samih ktitora. Crkva u Karanu bila je značajan duhovni centar i stoga je imala veliki uticaj u narodu ovoga kraja, a danas je proglašena za spomenik kulture od velikog značaja.
Vladimir Lukić
dipl. istoričar