Beograd
Beograd, glavni i najveći grad Republike Srbije, leži na ušću reke Save u Dunav. Grad nazivaju i „kapijom Balkana“ jer predstavlja raskrsnicu puteva Zapadne i Istočne Evrope. Područje grada zahvata površinu od 322.268 ha podeljeno na 17 gradskih opština: Barajevo, Grocka, Lazarevac, Mladenovac, Obrenovac, Novi Beograd, Palilula, Rakovica, Sopot, Surčin, Savski venac, Stari grad, Zemun, Zvezdara, Vračar, Voždovac i Čukarica. Prema popisu stanovništva, grad naseljava oko milion ipo stanovnika, koji su se po nacionalnom sastavu najviše izjasnili kao Srbi. Manji deo čine Hrvati, Makedonci, Romi i Muslimani.
Beograd je jedan od najstarijih gradova Evrope. Zbog svog geografskog položaja mnogi narodi su pokušali da ga osvoje, a rušen je čak 44 puta. Istorijski nalazi ukazuju da je grad bio naseljen još u paleolitu (7000 godine p.n.e.), a prva naselja nastaju u neolitu (oko 4800 godina p.n.e.). Ostaci ove kulture mlađeg kamenog doba otkriveni su u Vinči i Gornjem gradu Beogradske tvrđave. Intezitet naseljavanja grada vremenom je bivao sve jači, te su se ovde smenjivale mnoge civilizacije počevši od Kelta, Gota, Avara, Rimljana, Slovena, Mađara, Bugara i Turaka. Sa formiranjem prve srpske države Raške i dolaskom Nemanjića na vlast, Beograd 1284. godine ulazi u sastav srpske države. Vremenom druge osvajačke sile zauzimaju grad da bi 1403. godine Stefan Lazarević proglasio Beograd za svoju prestonicu. Od tada grad ima svoju slavu Vaznesenje gospodnje – Spasovdan (6. jun).
Godine 1521. Turci osvajaju grad i pod njihovom opsadom biva narednih 150 godina. 17. vek obeležile su borbe Turaka i Austrijanaca da zauzmu grad. Vremenom su Srbi počeli da se organizuju i bore za povratak svojih teritorija i grada da bi konačno 1867. godine Turci predali ključeve grada i napustili Beograd posle 346 godina vladavine. Srbija je nezavisnost dobila 1878. godine na Berlinskom kongresu i time počinje privredni i kulturni razvoj Beograda. Prvi i Drugi svetski rat nisu zaobišli ovaj grad koji je više puta bombardovan i razaran, ali svaki put ponovo obnovljan. Zadnje bombardovanje grada i države bilo je 1999. godine od strane NATO-a i trajalo je 78 dana. Brojna inftrastruktura je uništena, a države se i dalje oporavlja od ovog razaranja. Danas je Beograd evropska metropola koja zahvaljujući ulaganjima grada i države iz godine u godinu privlači sve veći broj turista. Razna dešavanja, manifestacije, institucije, restorani, noćni život je sve ono što doprinosi turističkom razvoju.
Prirodno i kulturno nasleđe je ono što Beograd čini zanimljivim i interesantnim za istraživanje. Južno od Save i Dunava uzdižu se brda i pobrđa zbog čega se grad prostire na preko 30 (Vračar, Banovo, Kanarevo, Dedinje, Lekino), a najistaknutiji su Avala i Kosmaj. Severno od Save i Dunava nižu se aluvijalne ravni i lesne zaravni. Sama reka Dunav protiče kroz teritoriju Beograda u dužini od oko 60 km, a njen tok posebno čine interesantnim rečna ostrva poput Ade Ciganlije i Velikog Ratnog ostrva. Područje grada prekriveno je mnogobrojnim šumama, od kojih većina njih ima status zaštite: Topčider, Lipovačka, Bojčin, Miljakovac, Zvezdara, Bajfordova.
Turističke atrakcije Beograda čine mnogobrojni muzeji, spomenici, parkovi, istorijske celine i zgrade. Većina njih smeštena je u širem centru grada:
- Beogradska tvrđava
- Narodni muzej
- Hram Svetog Save
- Konak kneginje Ljubice
- Kuća cveća
- Skadarlija
- Bajrakli džamija
- Istorijski muzej Srbije
- Zgrada prve srpske opservatorije
- Etnografski muzej
- Muzej Ive Andrića
- Muzej Nikole Tesle
- Muzej savremene umetnosti.
Glavna gradska ulica vodi od Kalemegdana preko Knez Mihailove ulice, Terazija do Slavije. Tu su smešteni mnogi značajni spomenici i institucije, a ne treba zaboraviti ni one koji se nalaze van centra:
- Arheološko nalazište Vinča
- Konak kneza Miloša
- Kuća Dimitrija Davidovića
- Staro gradsko jezgro Zemuna
- Samostan Svetog Ivana Krstitelja i Antuna
- Manastir Rakovica
- Botanička bašta Jevremovac
- Naselje Cerak – Vinogradi
- Spomenik Neznanom junaku na Avali
- Spomen-park Jajinci.
Grad se ističe i po bogatom kalendaru događaja, odnosno manifestacija i festivala koji takođe privlače turiste: BITEF, Beer Fest, FEST, BEMUS, Sajam knjiga, Sajam turizma, Noć muzeja, Beogradski maraton...
Poslednjih godina Beograd postaje sve popularnija turistička destinacija, a tome je doprineo i nacionalni avio prevoznik Air Serbia, koji leti do brojnih evropskih i svetskih gradova i time omogućuje turistima lakši dolazak do Srbije. Izgradnjom hidroelektrane Đerdap i veštačkog jezera, Beograd je postao i pristanište za brodove koji dolaze iz Crnog mora sa istoka i kanalom Dunav – Rajna – Majna sa zapada. Beograd je i raskrsnica mnogi puteva koji vode ka drugim delovima Srbije i Evrope, a svakako najznačajniji je autoput E-75 koji povezuje jug i sever zemlje, i dalje nastavlja ka severu i jugu Evrope. Isti slučaj je i sa železnicom i vozovima koji idu ka mnogih gradovima Evrope.
Svaki od istorijskih događaja ostavio je neki trag, bilo u kulturi, umetnosti, ruševinama. Ali ono što čini Beograd jesu i ljudi, hrana, gostoprimstvo pa i noćni život za koji kažu da nema boljeg u Evropi.