Ćele kula

Tokom ratnih dešavanja prilikom oslobađanja Srbije od Osmanskog carstva došlo je 31. maja 1809. godine do sukoba srpske i turske vojske na brdu Čegar nadomak grada Niša. 


Bitku su izgubili srpski ustanici ali su nakon bitke doživeli još jedan udarac, a to je izgradnja jednistvenog na svetu spomenika, sazidanog od glava srpskih poginulih boraca nazvanog Ćele kula. Danas se on nalazi samo na četiri kilometra od centra grada Niša.

Po naredbi turskog zapovednika Hurid paše poginulim Srbima su odsecane glave, koža im je oderana a lobanje su ugrađene u kulu. Ova građevina je zidana od juna do jeseni 1809. godine, ima četvorougaoni oblik i visoka je četiri metra. U kulu su uzidane 952 lobanje u 14 simetričnih redova sa svake strane. Kula je ozidana kako bi se srpski narod zaplašio i na taj način sprečile dalje pobune protiv turske vlasti. Može se samo pretpostaviti koliko je u to vreme kula izgledala zastrašujuće ali su Srbi, uprkos zabrani, noću skidali lobanje i tajno ih sahranjivali na groblju. Do danas preostalo je samo 58 lobanja sa posebno izdvojenom lobanjom Stevana Sinđelića, velikog junaka bitke na Čegru. Ispred objekta se nalazi i njegova bista kao i reljef sa prikazom bitke a tridesetih godina XX veka izgrađena je kapela. Kula je oštećena, što vremenom što ljudskom nepažnjom, ali posle brojnih zaštitnih radova danas je ona muzejski objekat.

 

Vladimir Lukić

dipl. istoričar