Klisura je usečena u podnožju planine Device i duga je oko 3 km. Njena dubina je oko 140 m, a rečno korito puno virova i brzaka. Prisustvo retkih  i značajnih šumskih zajednica koje su se očuvale ukazuju na poreklo šuma na ovom prostoru koje su usled intezivne eskpoatacije nestale. Prema podacima ukupna površina pod šumama iznosi oko 284 ha. Od toga šikare i šibljaci zauzimaju oko 260 ha, te se najviše javlja grabić (Carpinus prientalis). Pod bukovim izdanačkim šumama je svega 3 ha i one se naslanjaju na pojas hrastova. Pored bukve javljaju se i klen, lipa, jasen, javor. U višim predelima brdska bukova šuma prelazi u planinsku bukovu šumu. Pod četinarima (smrča, crni bor) nalazi se 7% zaštićene površine i to su uglavnom mlade kulture stare do 20 - 30 godina. Pored njih 1968. godine prvi put je otkrivena zajednica kitnjaka i božura (Paeonio-Querceetum).

Fauna ptica i ostalih kičmenjaka je skoro neproučena. Jedino su tokom 1995. godine izvršena terenska istraživanja te je utvrđeno prisustvo bele rode, jastreba kokošara, običnog mišara, riđeg mišara, obične vetruške, soko lastavičara, poljske jarebice, prepelice, gugutke, kukavice, grlice, buljine, kukumavke, šumske sove, vodomara, pupavca, poljske ševe, gradske laste, vodenog kosa, seoske i planinske laste, crvendaća, svrake, sojke, gavrana, žutarice itd. Od sisara: belogrudi jež, zec, veverica, slepo kuče, vidra, jazavac, kuna belica,lisica,divlja mačka, divokoza, srna. Od sisara i gmizavaca: poskok, belouška, smukulja, slepić, zelei gušter, barska i obična kornjača, mali i veliki mrmoljak, velika i zelena krastača, gatalinka, žaba travnjača, šareni daždevnjak.

U klisuri reke na vrhu jednog uzvišenja nalazi se srednjevekovno utvrđenje Soko grad do kojeg se može doći samo uskom pešačkom stazom. Sagrađen je krajem XIII i početkom XIV veka na temeljima vizantijskog utvrđenja iz VI veka. Prvi put je pod srpsku vlast došao u XII veku u vreme vladavine velikog župana Stefana Nemanje, a početkom XV veka osvajaju ga Osmanlije. Sastojao se iz Donjeg i Gornjeg grada. U okviru Donjeg grada očuvani su delovi bedema, četvorougaona kula i glavna kapija. U Gornjem gradu očuvana je četvorougaona kula sa puškarnicama i dve pravougaone kule.

Na zaštićenom prostoru nema mnogo stambenih objekata: 2 restorana i odmaralište “Lepterija” i tek nekoliko vikendica. Drveni stolovi i klupe su postavljeni na više mesta, a pešačke staze vode ka utvrđenju i oko planine što je idealno za boravak u prirodi. Do Sokobanje se može doći autoputem E-75, a zatim putem E-5 preko Aleksinca.