Manastir Blagoveštenje (Kragujevac)
Manastir Blagoveštenje se nalazi u klisuri Blagoveštenske reke na severnim obroncima planine Rudnik, u blizini mesta Stragari na teritoriji grada Kragujevac. Posvećen je Blagovestima. Prema jednom narodnom predanju manastir je podigao kralj Dragutin Nemanjić u XIII veku, a prema drugom knez Lazar Hrebeljanović u XIV. Prvi put se pominje 1467. godine u turskim dokumentima. Više puta je stradao, naročito tokokm XVII i XVIII veka, ali je više puta i obnavljan. U XVIII veku se u njemu nalazila škola i prepisivačka radionica. Za vreme borbi tokom Prvog srpskog ustanka imao je istaknutu ulogu.
Obnovljen je za vreme kneza Miloša Obrenovića, a tom prilikom je na zapadnom delu podignuta kula-zvonara, obnovljeni su manastirski konaci i čitav kompleks opasan zidom.Strada u Drugom svetskom ratu ali je ponovo obnovljen.
Crkva ima osnovu jednobrodne građevine sa dubokom polukružnom apsidom, koju danas sačinjavaju naossa oltarskim prostorom (iz XV veka), priprata (iz XVII veka) i zvonik (iz XIX veka). Unutrašnjost crkve je više puta oslikavana. Pronađen je sloj živopisa iz XIV veka, ali i iz tridesetih godina XVII veka delo Andrije Rajčevića. U manastirskoj riznici se čuva zlatni krst, dar kneza Miloša u spomen na Svetoadrejsku skupštinu održanu 1858. godine.
Vladimir Lukić
dipl. istoričar