Manastir Nikolje (Topola)
Manastir Nikolje se nalazi kod mesta Donje Šatornje na teritoriji opštineTopola. Manastirska crkva je posvećena Svetom Nikoli. Manastir je zadužbina Nikole Dorjenovića, vlastelina u državi despota Stefana Lazarevića. Podignut je 1425. godine. Ovi podaci su uklesani na zapadnom portalu priprate. Manastir je stradao od Osmanlija u XV, a obnovljen u XVII veku. Tokom naredna dva veka bio je jedan od političkih i kulturnih centara ovog kraja. Neposredno pred Prvi srpski ustanak, 1803. godine, spalio ga je zapovednik rudničke nahije Sali-aga.
Crkva je građevina jednobrodne osnove sa narteksom i naosom podeljenim na tri traveja različitih dimenzija, a iznad srednjeg se izdiže osmostrana kupola. U unutrašnjosti crkve postoje ostaci živopisa iz XV i XVII veka, a poslednji treći sloj urađen je 1850. godine od strane Živka Pavlovića Molera i Ilije Stojićevića. Ikone su delo Rista Nikolića. Tokom obnove 1817. godine podignuta je kula zvonara. U dvorištu se nalazi grob Petra Obrenovića, prvog sina kneza Miloša. Poslednja velika obnova manastira izvedena je 1988. godine.
Vladimir Lukić
dipl. istoričar