Podignut je u XIV veku kao zadužbina srpske srednjevekovne porodice Dejanović (Dragaš), tačnije braće Jovana i Konstantina, na temeljima hrama iz XI veka. Ime je dobio po srednjevekovnoj tvrđavi-gradu Temac koja se nalazi severno od Pirota. Ovo zdanje je vremenom porušeno, ali je u XVI veku sagrađen novi hram. Ime ktitora nam je ostalo nepoznato. Manastir je nekoliko puta obnavljan, a sredinom XX veka stavljen je pod zaštitu države.

Crkva je izgrađena u Moravskom stilu, sa osnovom sažetog upisanog krsta, sa osmostranim kubetom kojeg nose lukovi. Građena je kombinacijom lomljenog kamena i belutka. Unutrašnjost je prvi put oslikana 1576., a drugi put 1654. godine. Veliku vrednost ima ikonostas bogato ukrašen duborezom.

Vladimir Lukić

dipl. istoričar