Manastir Trška crkva

Manastir Trška crkva nalazi se nadomak Žagubice, centra istoimene opštine. Manastirski hram posvećen je Rođenju Presvete Bogorodice.


Ne zna se tačno ko i kada je podigao ovu crkvu. Kao ktitori se pominju kraljevi Dragutin i Milutin, dakle sagrađena je krajem XIII veka. Najstariji je spomenik u ovom delu Srbije. Natpis na kamenoj ploči svedoči o obnovi iz 1430. godine. Tada je i posvećena Rođenju Presvete Bogorodice, umesto ranije Svetom Nikoli. Pominje se 1572. godine kao aktivan manastir da bi nakon toga bila napuštena. Obnavljana je krajem XVIII veka, 1860. godine novčanim sredstvima trgovca Lambra Đorđevića, a zatim i tokom XX veka kada je dobila prvobitni izgled.

Sagrađena je u Raškom stilu, kao građevina jednobrodne osnove sa polukružnom oltarskom apsidom, narteksom, i krajem XIV veka dozidanim egzonarteksom. Naos je pilastrima povezanim izlomljenim gotskim lukom, podeljen na tri traveja sa kupolom nad srednjim. Na njenoj zapadnoj fasadi, nalazi se kameni portal ukrašen skulpturama biljnih i životinjskih motiva. Koliko se zna, crkva nikada nije bila živopisana. Iako ima najstariju crkvu, manastir je najmlađi u braničevskoj eparhiji, proglašen 1985. godine.

 

Vladimir Lukić

dipl. istoričar