Prerast Samar
Prerast Samar je locirana na Kučajskim planinama, u njihovom severoistočnom delu, u istočnoj Srbiji. Ovaj kameni most, izgrađen od krečnjaka, nalazi se u dolini male reke Prerasta kod Žagubice. Dužina luka ove prerasti iznosi 10 km, širina 14 km, dok je njegova visina 15 m. Smatra se da je prerast nastala na mestu poniranja rečice Prerasta, na rasedu koji je aktivan. Njena dolina je klisurasta i postala je slamanjem jedne pećine koja se ovde nekada nalazila. Danas se na ovom mestu nalaze dve pećine, kraće od prve od koje su preostale. Jedna pećina ima dužinu od 68 m i nalazi se u svodu prerasti, a druga dostiže dužinu od 215 m i nalazi se uzvodnije od prve.
Krečnjački luk formiran je u rečnoj dolini, te je u pitanju primer fluvio-kraškog reljefa i predstavlja prirodni fenomen koji nije čest. Fluvio-kraški oblici reljefa nastali su radom fluvijalne erozije (rečna erozija; proces kada nastaju oblici reljefa kao posledica rada rečnih tokova) i kraške erozije (proces u kome voda hemijskim delovanjem u karbonatnim stenama izgrađuje oblike reljefa, poznat i pod nazivom „korozija“; najčešće se javlja u krečnjacima i dolomitima).
Prerast Samar stavljena je pod zaštitu kao spomenik prirode. Pun naziv pod kojim je ovaj spomenik prirode evidentiran u spisku zaštićenih prirodnih dobara Srbije je „Pećina Samar sa prerastom Samar“ površine 40,20 ha.
*Zbog lučnih svodova koji su preostali nakon oburvavanja, prerasti su poznate i kao prirodni kameni mostovi. Po morfološkoj evoluciji, prerasti predstavljaju završni stadium kada je reč o uništavanju rečnih pećina. Rečne pećine su oblici nastali u krečnjačkim terenima, kroz koje, zahvaljujući sistemima kanala, protiču čitave reke (npr. Rajkova pećina kod Majdanpeka – je stalna rečna pećina ili Bogovinska pećina u istočnoj Srbiji, koja samo periodski ima podzemni tok). Pored rečnih, postoje i suve pećine, kroz čiju mrežu podzemnih kanala više ne protiče voda (npr. Prekonoška pećina u istočnoj Srbiji, u Svrljiškim planinama, Vernjikica u Kučajskim planinama, Ceremošnja u blizini Kučeva i druge).