Ona predstavlja značajan ahreološki, paleontološki i speleološki lokalitet, i prirodno dobro I kategorije. Dužina pećine je 180 metara, a od ulaza se smenjuje splet odaja: Arheološki kanal, Kanal faune ledenog doba, Optimistička dvorana, Kaskadni kanal, Ćilibarska soba i Dvorana risovačkog čoveka. Lepota Risovače ogleda se u brojnim stalaktitima, stalagmitim, stubovima, salivima, koralima i globulitima smeđe, crvene i bele boje, kojoj doprinosi i istaloženi trakasti mermerni oniks. Odlikuje se izuzenim bogatstvom kostiju pleistocenih životinja sačuvanih u pećinskim naslagama, čija se starost procenjuje na 100.000 godina. Zbog klimatskih promena tog doba, životinje su migrirale u južne krajeve Evrope i ka severnoj Africi, pa su se na prostoru Srbije naselile azijske stepske vrste. Pronadjeno je preko 6.000 primeraka, među kojima se nalaze ostaci pećinskog medveda, divljeg konja, divljeg magarca, runastog mamuta, stepskog nosoroga, stepskog bizona, pećinskog lava, leoparda, pećinske hijene, jelena, itd.

Pećina predstavlja najstarije stanište čoveka na Balkanu i trag da je postojala kultura južno od linije Sava - Dunav. Arheološki ostaci kamenih i koštanih alatki musterijanske kulture, kao i tragovi upotrebe vatre, ukazuju na boravak neandertalskih lovaca u pećini od pre 35.000 - 50.000  godina. Prilikom eksploatacije kamena uništen je ulazni deo pećine, bogat kulturnim slojevima, tako da nisu pronađeni ostaci ljudskih skeleta. Pećina Risovača pretvorena je u muzej srednjeg paleolita. Duž glavnog kanala postavljene su rekonstrukcije faune sa panelima edukativnog sadržaja. U Dvorani risovačkog čoveka, kojom se završava istraženi deo pećine, nalazi se postavka porodice oko ognjišta koja predstavlja sliku iz svakodnevnice. Pećina Risovača prestavlja svedočanstvo postojanja ljudi na prostoru Srbije, od  začetaka civilizacije do danas. Pečina je stanište kolonije zaštićene vrste slepog miša potkovičara. Njena udaljenost od Beograda je 76 km, na samom ulazu u Aranđelovac. Zbog prirodne vrednosti i obilnog paleontološkog bogatstva, uredjena je i otvorena 1987. za turističke posete. U neposrednoj blizini pećine nalaze se Bukovička banja i planine Bukulja i Venčac.