Spomen-groblje u Valjevu
Početkom 1915. godine u Srbiji je došlo do velike epidemije pegavog tifusa, jedne od najopakijih bolesti onog vremena. Prvi slučajevi pojavili su se među zarobljenim austrougarskim vojnicima, a potom se bolest proširila i među srpskim vojnicima i civilima. Procenjuje se da je prve godine od ove bolesti u Srbiji umrlo oko 100 000 ljudi. Jedno od najvećih žarišta zaraze bio je grad Valjevo. U njemu su život izgubili vojnici, lekari, bolničko osoblje i veliki broj civila doborovoljaca. Jedna od njih bila je i čuvena srpska slikarka Nadežda Petrović, koja je život izgubila pomažući u valjevskoj bolnici.
Stradalima u periodu od 1914. do 1918. godine u Valjevu podignuto je vojničko groblje na površini od 70 ari, gde je u šest masovnih grobnica sahranjeno oko 3000 judi. Na njemu se nalazi i spomenik palim ratnicima, u obliku betonskog krsta na piramidalnom postolju.
Vladimir Lukić
dipl. Istoričar