Srednjevekovni grad Jeleč - tvrđava

Srednjevekovni grad Jeleč je tvrđava koja se nalazi na 12 km od Novog Pazara.


Sagrađen je na 1262 m nadmorske visine, na jednom od vrhova planine Rogozne kao strateško utvrđenje, najvećih dimenzija oko 45 m i oko 35 m. Bio je opasan zidom, sa kulama poligonalnog oblika na zapadnoj i istočnoj strani, imao je podgrađe (Mali grad) i u njemu Spasovu crkvu. Vreme gradnje nije poznato ali se prvi put pominje 1149. godine kod vizantijskog istoričara Jovana Kinama. Njegov vojni značaj polako prestaje kada se osvajanja vladara iz dinastije Nemanjića usmeravaju prema jugu. Pominje ga srpski arhiepiskop Danilo Pećki u Žitiju kralja Dragutina kao mesto gde je kralj Stefan Dragutin Nemanjić pao sa konja i slomio nogu, pa je zbog toga morao da preda presto bratu Milutinu. U rukama srpskih velikaša bio je do 1395. godine kada ga osvajaju Osmanlije, i kada postaje centar osmanske vojno-administrativne jedinice vilajeta. Osnivanjem Novog Pazara gubi na značaju. Danas je relativno dobro očuvan, sa zidovima i kulama od oko 10 m visine, cisternom, ostacima prostorija sa otvorima za prozore i nekoliko manjih objekata delimično očuvanih.

 

Vladimir Lukić
dipl. istoričar